Czy na Ukrainie (19-10-2014)

Barter w świetle prawa Ukrainy

 

Płatnik rozliczający się ryczałtem nie posiada prawa do barteru, w tym również pokrywać należności za otrzymany towar (wykonane prace, świadczone usługi) w inny sposób niż zapłata przelewem (pkt. 14.1.10 pkt. 291.6 Kodeksu Podatkowego Ukrainy.

Instytucje państwowe nie posiadają prawa do zawierania umów barterowych.

Ministerstwo Dochodów i Opłat Ukrainy wydało w tej sprawie następujące wyjaśnienie:

Zgodnie z art. 715 Kodeksu Cywilnego Ukrainy w umowie wymiany (barteru) jedna strona zobowiązuje się do przekazania drugiej stronie na własność jeden towar w zamian za inny.

 

Umowa może przewidywać wymianę majątku na roboty (usługi) (pkt.5 art.715 Kodeksu Cywilnego Ukrainy).

Poza tym, zgodnie z pkt.1 art.293 Kodeksu Gospodarczego Ukrainy za umowę wymiany (barteru) określony towar w zamian za inny towar może być przekazany przez każdą ze stron nie tylko na własność, lecz również w tzw. władanie gospodarcze, bądź zarząd operacyjny.

Nie może być przedmiotem wymiany (barteru) majątek zaliczony prawem do funduszy podstawowych stanowiących własność państwa lub komunalną w przypadku, gdy druga strona umowy wymiany (barteru) nie jest przedsiębiorstwem państwowym lub komunalnym ( pkt.4 w/w art. Kodeksu Gospodarczego Ukrainy).

Zgodnie z pkt.2 art.715 Kodeksu Cywilnego Ukrainy, każda ze stron umowy wymiany (barteru) jest sprzedającym towar przekazywany w zamian za inny, a kupującym strona otrzymująca.

Moment nabycia praw własności na towar przekazany umową wymiany (barteru)

 

Wg ogólnych zasad zgodnie z art. 334 Kodeksu Cywilnego Ukrainy:

- prawo własności u nabywcy majątku na podstawie umowy powstaje z chwilą przekazania majątku w przypadku, gdy inaczej nie przewidziano w umowie lub prawem;

Za przekazanie majątku uważa się wręczenie go nabywcy lub przewoźnikowi, organizacji łączności itp. do odprawy, przesłania do nabywcy majątku, przekazanego bez zobowiązania dostawy.

Do przekazania majątku porównuje się wręczenie konosamentu (listu przewozowego) lub innego dokumentu dyspozycyjnego na majątek.

 

Prawo własności do majątku z umowy, podlegającej notarialnemu potwierdzeniu powstaje u nabywcy z chwilą takiego potwierdzenia lub z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu uznającego umowę niepotwierdzoną notarialnie za ważną;

- w przypadku, gdy umowa sprzedaży majątku podlega rejestracji państwowej, prawo własności powstaje z chwilą takiej rejestracji.

Należy podkreślić, że w Kodeksie Cywilnym Ukrainy zawarta jest specjalna regulacja dotycząca przejścia praw własności w przypadku wymiany towarów.

Zgodnie z pkt. 4 art. 715 Kodeksu Cywilnego Ukrainy prawo własności na wymieniane towary przechodzi na strony jednocześnie po powstaniu zobowiązań związanych z przekazaniem majątku przez obie strony w przypadku, gdy w umowie lub prawem nie przewidziano inaczej.

tj. przy wymianie towarów prawo własności na towary przekazane (w przypadku, gdy inaczej nie przewidziano w umowie lub prawem) nie jest momentem przekazania towarów A (pierwsze zdarzenie) przez stronę 1  stronie  2 , a wyłącznie po tym, jak strona 2 dokona przekazania towarów B drugiej stronie (drugie zdarzenie), gdy jednocześnie odbywa się przejście praw własności na towary A i B.

Zgodnie z pkt. 3 art.715 Kodeksu Cywilnego Ukrainy w umowie może być przewidziana dopłata za towar o większej wartości niż towary wymieniane na towar o mniejszej wartości, lecz należy uwzględnić fakt, że nie można dokonać dopłaty za towar o większej wartości w przypadku, gdy jest to sprzeczne z prawem (pkt. 3 art.293 Kodeksu Gospodarczego Ukrainy).

W przypadku umowy wymiany (barteru) stosuje się zasady regulujące umowy kupna – sprzedaży, dostaw, kontraktacji, których elementy zawierane są w umowie wymiany (barteru), w przypadku, gdy jest to zgodne z prawem i odpowiada istocie stosunków stron ( pkt.5 art.293 Kodeksu Gospodarczego Ukrainy).

Podobna regulacja zawarta jest w art.716 Kodeksu Cywilnego Ukrainy.

Notariusz Wiera Bekisz