W związku z wejściem w życie Ustawy Ukrainy „ O wniesieniu zmian do wybranych aktów prawnych Ukrainy" dotyczących ochrony praw inwestorów” Wyższy Sąd Gospodarczy Ukrainy uważa za konieczne zwrócić uwagę jak niżej.
1. Ustawa wnosi zmiany w szczególności do Kodeksu Procesowo – Gospodarczego Ukrainy , wprowadzając nową kategorię spraw – sprawy w sporach między spółką gospodarczą i jej osobą funkcyjną ( w tym również osobą funkcyjną, której zawieszono jej pełnomocnictwa) o pokrycie szkód wyrządzonych przez taką osobę funkcyjną spółce gospodarczej jej działaniami ( bezczynnością) ( ust.1 art.12 Kodeksu uzupełniono o nowy pkt. 4 -1).
2. Mając na uwadze fakt, że wprowadzona nowa kategoria spraw przewiduje szczególny skład uczestników postępowania Ustawą wniesiono odpowiednie zmiany do art.21,28 Kodeksu Postępowania –Gospodarczego Ukrainy dotyczące określenia stron w tej kategorii spraw, warunki dotyczące ich pełnomocników i szczegóły realizacji przez nich praw w procesie sądowym, Wyższy Sąd Gospodarczy wyjaśnia:
Powodem w takich sprawach jest spółka gospodarcza w interesach której złożono pozew o pokrycie szkód wyrządzonych spółce działaniami (bezczynnością) jej osób funkcyjnych.
Prawo złożenia do sądu gospodarczego pozwu w imieniu spółki gospodarczej, jak również wniosek o reprezentację powoda posiada uczestnik (akcjonariusz) tej spółki posiadający łącznie 10 i więcej % kapitału statutowego (prostych akcji) spółki.
Osoby te posiadają status pełnomocnika odpowiedniej spółki.
Pełnomocnik taki może reprezentować spółkę osobiście (w przypadku, gdy jest osobą fizyczną), poprzez własne organy ( w przypadku, gdy jest osobą prawną), poprzez organy władzy państwowej, organy władzy Autonomicznej Republiki Krym, gromadę terytorialną), poprzez innych własnych pełnomocników.
Przy czym , uczestnik (akcjonariusz), posiadający łącznie 10 i więcej % kapitału statutowego (prostych akcji) spółki może reprezentować spółkę poprzez jednego z uczestników (akcjonariusza) lub wspólnie upoważnić do tego inną osobę (nowy ust. 8 art.28 Kodeksu Postępowania Gospodarczego Ukrainy).
Szczegóły realizacji przez zaznaczonych pełnomocników praw dotyczących odrzucenia pozwu, zmniejszenia wysokości roszczeń, zmiany przedmiotu lub podstaw pozwu, zawarcia porozumienia, odmowa skargi apelacyjnej lub kasacyjnej określa ust. 9 art.28 Kodeksu Postępowania Gospodarczego Ukrainy ( w redakcji uwzględniającej zmiany).
Zgodnie ze zmianami wniesionymi Ustawą do art.21, 28 Kodeksu Postępowania Gospodarczego pozwanym we wprowadzonej kategorii spraw jest osoba funkcyjna ( w tym również osoba funkcyjna której zostały zawieszone pełnomocnictwa) przeciwko której zostały przedstawione w pozwie roszczenia o pokrycie strat wyrządzonych spółce gospodarczej jej czynnościami , bądź bezczynnością.
Odpowiednio w tej kategorii spraw zaznaczona osoba funkcyjna nie posiada prawa reprezentacji spółki i wyznaczać pełnomocnika do udziału w sprawie w imieniu spółki gospodarczej.
3. Ważną nowością jest wprowadzenie warunków dotyczących oficjalnego ogłaszania (podawania do wiadomości) w sprawach o pokrycie szkód wyrządzonych spółce gospodarczej przez jej osobę funkcyjną.
Zgodnie z ust.1 nowego art. 4 – 8 Kodeksu Postępowania Gospodarczego ogłoszenia takie umieszczane są na oficjalnej stronie internetowej Wyższego Sądu Gospodarczego Ukrainy.
W związku z powyższym Wyższy Sąd Gospodarczy Ukrainy informuje sądy gospodarcze o wprowadzeniu dodatkowego oprogramowania przy pomocy którego na oficjalnej stronie Wyższego Sądu Gospodarczego Ukrainy umieszcza się:
1) uchwały o wszczęciu postępowania w sprawie o pokrycia szkód wyrządzonych spółce gospodarczej przez jej osobę funkcyjną ( jak również uchwał o przyjęciu do prowadzenia skargi apelacyjnej , bądź kasacyjnej);
2) informacje o ogłoszeniu przerwy w posiedzeniach sądu;
3) wnioski uczestników (akcjonariuszy) o wyznaczeniu pełnomocników powoda.
4. W oparciu o regulacje ust.3 art. 4 – 8 Kodeksu Postępowania Gospodarczego Ukrainy wszystkie wymienione dokumenty umieszczane są przez odpowiedni sąd gospodarczy na oficjalnej stronie Wyższego Sądu Gospodarczego Ukrainy na stronie internetowej , na której zamieszczane są informacje o każdej sprawie dotyczącej pokrycia szkód wyrządzonych spółce przez osobę funkcyjną, a mianowicie:
- numer sprawy;
- nazwę i adres odpowiedniego sądu gospodarczego uchwałą którego wszczęto postępowania w zaznaczonej sprawie lub przyjęto do prowadzenia skargi apelacyjnej , bądź kasacyjnej w takiej sprawie;
- nazwę powoda (pełna nazwa spółki gospodarczej zgodna z Jedynym Państwowym Rejestrem Osób Prawnych, osób fizycznych – przedsiębiorców oraz ugrupowań społecznych);
- siedzibę powoda (adres prawny spółki gospodarczej zgodny z danymi zawartymi w Jedynym Rejestrze Osób Prawnych, fizycznych – przedsiębiorców oraz ugrupowań społecznych);
- kod identyfikacyjny powoda;
- wartość pozwu;
- datę podania każdego dokumentu;
- nazwę ( w przypadku osób prawnych) lub nazwisko ( imię, imię ojca) – w przypadku osób fizycznych pełnomocnika (pełnomocników ) powoda;
- informacja o wyznaczeniu pełnomocnika przez uczestników ( akcjonariuszy) spółki gospodarczej z zaznaczeniem nazwy ( w przypadku osób prawnych) lub nazwiska (imienia, imię ojca) takich uczestników (akcjonariuszy) w przypadku, gdy pozew został złożony przez pełnomocnika wyznaczonego przez uczestnika (akcjonariusza) powoda zgodnie z ust.8 art.28 Kodeksu Postępowania Gospodarczego.
5. Umieszczenie uchwały odpowiedniego sądu gospodarczego o wszczęciu postępowania w sprawie lub o przyjęciu do prowadzenia skargi apelacyjnej, bądź kasacyjnej odbywa się poprzez umieszczenie na oficjalnej stronie Wyższego Sądu Gospodarczego Ukrainy uchwały z odesłaniem do Jedynego Państwowego Rejestru orzeczeń sądowych (dalej – rejestr).
Zgodnie z ust. 1 art.64 Kodeksu w uchwale o wszczęciu postępowania w sprawie zaznacza się w szczególności informację o wyznaczeniu sprawy do rozpatrzenia na posiedzeniu sądowym sądu gospodarczego, czas i miejsce jej prowadzenia.
W czasie podejmowania takiej uchwały w sprawie o pokrycie szkód wyrządzonych spółce gospodarczej przez jej osobę funkcyjną, sądy gospodarcze powinny uwzględnić, fakt, że uchwała powinna być oficjalnie umieszczona w terminie 2 - ch dni od dnia jej podjęcia, lecz w terminie nieprzekraczającym 20 dni kalendarzowych przed dniem prowadzenia posiedzenia sądowego ( ust. 2 art. 4 – 8 Kodeksu Postępowania Gospodarczego Ukrainy).
Podejmowanie przez sąd uchwał o przyjęciu do postępowania skargi apelacyjnej , bądź kasacyjnej ( art.98, 111 – 4 Kodeksu Postępowania Gospodarczego Ukrainy) odbywa się z zastosowaniem regulacji ust. 2 art. 4- 8 Kodeksu z uwzględnieniem terminów rozpatrywania skargi apelacyjnej, bądź kasacyjnej przewidzianych w art. 102, 111 – 8 Kodeksu.
6.Umieszczenie informacji o ogłoszeniu przerwy w posiedzeniu sądowym (lub odłożeniu rozpatrywania sprawy) odbywa się poprzez umieszczenie takiej informacji na stronie Wyższego Sądu Gospodarczego Ukrainy.
Przy czym, powinny być przestrzegane terminy przewidziane w ust.2 art. 4 -8 Kodeksu Postępowania Gospodarczego, a mianowicie w terminie 2-ch dni od dnia takiego ogłoszenia, lecz nie później niż 7 dni przed kolejnym posiedzeniem sądowym.
7. Wnioski/zgłoszenia uczestników (akcjonariuszy) o wyznaczeniu pełnomocników powoda oficjalnie umieszczane są przez odpowiedni sąd gospodarczy na stronie Wyższego Sądu Gospodarczego Ukrainy w terminie dwóch dni od dnia ich wpływu do sądu gospodarczego (ust.2 art. 4- 8 Kodeksu Postępowania Gospodarczego Ukrainy).
Wnioski takie mogą złożone do sądu zarówno jako odrębny dokument lub jako część jednego z dokumentów przewidzianych w ust. 8 art. 28 Kodeksu Postępowania Gospodarczego Ukrainy (pozwu, wniosku o reprezentację powoda).
Umieszczenie wymienionego wniosku/zgłoszenia odbywa się poprzez umieszczenie informacji o:
1) nazwa (rodzaj, forma) dokumentu w którym zawarty jest wniosek o wyznaczeniu pełnomocników powoda oraz dzień jego wpływu do sądu gospodarczego;
2) osobę pełnomocnika z zaznaczeniem jego nazwy (w przypadku osób prawnych) lub nazwiska (imienia, imię ojca) w przypadku osób fizycznych, a także informacje o uczestniku (akcjonariuszu) posiadającym łącznie 10 i więcej % kapitału statutowego (prostych akcji) spółki i który wyznaczył pełnomocnika powoda z zaznaczeniem nazwy ( w przypadku osób prawnych) lub nazwiska(imienia, imię ojca) w przypadku osób fizycznych takiego uczestnika (akcjonariusza).
W przypadku, gdy pełnomocnik powoda został wyznaczony przez kilku uczestników (akcjonariuszy) spółki zaznacza się informacje o każdym uczestniku (akcjonariuszu) oddzielnie.
W przypadku, gdy powoda reprezentuje osobiście uczestnik (akcjonariusz) posiadający 10 i więcej % kapitału statutowego (prostych akcji) spółki gospodarczej informację taką podaje się zgodnie ust. 4 pkt. 2 niniejszego Pisma).
Pismo informacyjne Wyższego Sądu Gospodarczego
Nr 01-06/474/16, z dnia 1 maja 2016 roku