Rozliczenie i wypłata dywidend
1. Podczas rozpatrywania spraw w sporach o zasądzenie dywidend sądy gospodarcze powinny uwzględniać , że w ust. 5 i 6 art. 41, art.59 Ustawy Ukrainy „O spółkach gospodarczych”, pkt. 11,12 ust.2 art. 33 Ustawy „O spółkach akcyjnych”, art.15 „O spółdzielni” zatwierdzanie rocznych wyników z działalności osoby prawnej, zasady podziału zysku, terminy i zasady wypłat części zysku (dywidend) należy do wyłącznej kompetencji walnego zgromadzenia.
Sąd posiada prawo podjąć uchwałę o egzekucję dywidend wyłącznie w przypadku istnienia uchwały walnego zgromadzenia osoby prawnej kierującej część zysku na wypłatę dywidend, na podstawie, której określana jest wysokość przysługującej powodowi – uczestnikowi (akcjonariuszowi, członkowi) dywidendy , termin i zasady jej wypłaty.
Podjęcie przez sąd decyzji o skierowanie zysku (części zysku) osoby prawnej na wypłatę dywidend wychodzi poza granicę kompetencji sądu gospodarczego.
2. Prawo otrzymania części zysku spółki akcyjnej przysługuje każdemu właścicielowi akcji spółki.
Prawo pierwszeństwa do otrzymania części zysku posiada wyłącznie właściciel uprzywilejowanych akcji (ust.8 art.6 Ustawy Ukrainy „ O papierach wartościowych i rynku funduszy”).
Wszyscy właściciele prostych akcji posiadają jednakowe prawo do otrzymania dywidendy w przypadku, gdy walne zgromadzenie akcjonariuszy podjęło uchwałę o skierowaniu zysku (części zysku) na jej wypłatę.
Przy czym, zysk (część zysku) dzielony jest pomiędzy wszystkimi akcjonariuszami proporcjonalnie do ilości posiadanych przez nich akcji.
Uchwałę walnego zgromadzenia o naliczenie i wypłatę dywidend wyłącznie dla jednego lub dla części akcjonariuszy niebędących właścicielami uprzywilejowanych akcji uważa się za taką, co narusza prawa innych akcjonariuszy do otrzymania części zysku spółki.
3. W art. 30 Ustawy „ O spółkach akcyjnych” przewidziano, że wypłata dywidend z prostych akcji odbywa się z czystego zysku roku sprawozdawczego i/lub niepodzielonego zysku na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki akcyjnej, w terminie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia podjęcia uchwały o wypłacie dywidend.
Wypłata dywidend z uprzywilejowanych akcji odbywa się z czystego zysku roku sprawozdawczego i/lub niepodzielonego zysku zgodnie ze statutem spółki akcyjnej, w terminie nieprzekraczającym sześciu miesięcy po zakończeniu roku sprawozdawczego.
W przypadku podjęcia uchwały dotyczącej wypłaty dywidend w terminie krótszym niż przewidziany w ust.1 cz. 2 art.30 Ustawy „O spółkach akcyjnych” wypłata dywidend następuje w terminie określonym przez walne zgromadzenie.
W przypadku podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie akcjonariuszy spółki o wypłacie dywidend z prostych akcji, spółka akcyjna zobowiązana jest wypłacić akcjonariuszowi odpowiednią sumę, w terminie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia podjęcia uchwały, bądź w krótszym terminie określonym przez walne zgromadzenie.
W przypadku właścicieli uprzywilejowanych akcji obowiązek wypłaty przez spółkę akcyjną powstaje w terminie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia zakończenia roku sprawozdawczego.
Zgodnie z ust. 4 art.30 Ustawy O spółkach akcyjnych dla każdej wypłaty dywidend rada nadzorcza spółki akcyjnej określa dzień sporządzenia wykazu osób posiadających prawo do otrzymania dywidend, zasady i termin ich wypłat.
Dzień sporządzenia wykazu osób posiadających prawo otrzymania dywidend z prostych akcji nie może poprzedzać dnia podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie o wypłacie dywidend.
Wykaz osób posiadających prawo otrzymania dywidend z uprzywilejowanych akcji sporządzany jest w terminie miesiąca po zakończeniu roku sprawozdawczego.
Prawo wypłaty dywidendy powstaje u akcjonariusza wyłącznie w przypadku umieszczenia go w wykazie osób posiadających prawo otrzymania dywidendy.
4. Brak wypłaty dywidend w terminach przewidzianych prawem, bądź w dokumentach założycielskich osoby prawnej jest naruszeniem zobowiązania pieniężnego w związku, z którym następują skutki przewidziane w ust. 2 art. 625 Kodeksu Cywilnego Ukrainy.
Postanowienie Plenum Wyższego Sądu Gospodarczego Nr 4, z dnia 25.02.2016