Wybór członków rady nadzorczej w spółce akcyjnej (26-07-2010)

Państwowa Komisja ds. Rynku Papierów Wartościowych i Rynku Funduszy zgodnie z pkt. 23 ust. 2 art. 7  Ustawy Ukrainy „O państwowej regulacji rynku papierów wartościowych na Ukrainie” (448/96-BP) wyjaśnia zasady stosowania wybranych regulacji Ustawy Ukrainy „O spółkach akcyjnych” (514-17) dotyczące zasad wyboru członków rady nadzorczej spółki akcyjnej poprzez łączne głosowanie.

Zgodnie z ust. 2 art. 51 Ustawy Ukrainy „O spółkach akcyjnych” (dalej – Ustawa) utworzenie rady nadzorczej spółki akcyjnej jest obowiązkowe w spółkach akcyjnych z ilością akcjonariuszy – właścicieli prostych akcji – 10 i więcej osób.

Podczas zakładania spółki akcyjnej zgodnie z art. 10 Ustawy sprawy tworzenia organów spółki i wybór członków rady nadzorczej rozstrzygane są na założycielskim walnym zgromadzeniu spółki akcyjnej.

We wszystkich przypadkach utworzenie rady nadzorczej spółki akcyjnej i wybór członków rady nadzorczej, zgodnie z pkt. 2 ust. 2 art.159 Kodeksu Cywilnego Ukrainy i pkt. 17 ust. 2 art. 33 Ustawy należy do wyłącznych kompetencji walnego zgromadzenia spółki akcyjnej.

Zgodnie z ust. 3 art. 53 Ustawy wybór członków rady nadzorczej spółki publicznej odbywa się wyłącznie poprzez  głosowanie łączne w przypadku, gdy taki sposób wyboru członków rady nadzorczej spółki prywatnej określono w statucie.

W pkt. 9 ust. 1 art. 2 Ustawy przewidziano, że głosowanie łączne - to głosowanie podczas wyboru organów spółki, gdy ogólna ilość głosów akcjonariusza pomnożona jest przez ilość członków wybieranego organu spółki akcyjnej, a akcjonariusz posiada prawo do oddania wszystkich policzonych w ten sposób głosów na jednego kandydata lub podziału ich na kilku kandydatów.

O ile policzenie głosów podczas łącznego głosowania odbywa się wg zasady mnożenia ogólnej ilości głosów akcjonariusza (ogólnej ilości głosujących akcji należących do akcjonariusza) na ilość członków wybieranego organu, to przy tworzeniu rady nadzorczej, której członków przewiduje się wybierać poprzez głosowanie łączne, przy z góry określonej ilości  członków rady nadzorczej.

W ust.6 art.53 Ustawy przewidziano, że ilość członków rady nadzorczej określa walne zgromadzenie. W pkt. 13 ust. 2 art. 13 Ustawy przewidziano, że statut spółki akcyjnej powinien zawierać m.in. informacje dotyczące składu organów spółki, ich kompetencje, zasady tworzenia, wyboru i odwołania ich członków oraz podejmowania przez nich uchwał, a także zasady zmiany składu organów spółki i ich kompetencji.

W ust. 14 art. 13 Ustawy przewidziano, że statut spółki akcyjnej może zawierać inne regulacje zgodne z prawem. Tj.zgodnie z ust.4 art. 13 Ustawy statut spółki akcyjnej może zawierać informacje o ilości członków rady nadzorczej spółki akcyjnej.

Mając na uwadze powyższe, skład ilościowy rady nadzorczej spółki akcyjnej określa walne zgromadzenie spółki i może być określony w statucie i/lub w innych wewnętrznych dokumentach spółki, zatwierdzanych przez walne zgromadzenie akcjonariuszy.

W ust. 1 art. 38 Ustawy przewidziano, że każdy akcjonariusz posiada prawo wniesienia propozycji spraw  do porządku dziennego walnego zgromadzenia spółki akcyjnej, a także dotyczących nowych kandydatów do składu organów spółki, których ilość nie może przewyższyć ilościowego składu każdego z organów.

Zgodnie  z ust. 2 art. 38 Ustawy propozycja do porządku dziennego walnego zgromadzenia spółki akcyjnej składana jest w formie pisemnej z zaznaczeniem w szczególności treści propozycji do sprawy i/lub projektu uchwały.

W ust. 4 art. 38 Ustawy przewidziano, że zmiany do porządku dziennego walnego zgromadzenia wnoszone są wyłącznie poprzez włączenie nowych spraw i projektów uchwał z zaznaczeniem proponowanych spraw.

Ustawa definiuje głosowanie łączne jako głosowanie podczas wyboru organów spółki, jako ogólną ilość głosów akcjonariusza pomnożoną  przez ilość członków wybieranego organu spółki akcyjnej, a akcjonariusz posiada prawo oddania wszystkich policzonych w ten sposób głosów na jednego kandydata lub podziału ich między kilku kandydatów.

Jak wynika z powyższego, wyznacznikiem osobistego głosowania łącznego jest możliwość oddania wszystkich głosów na jednego kandydata lub podzielenia ich między kilku kandydatów, co nie daje możliwości z góry określenia listy kandydatów, którzy mogą być wybrani do organu spółki akcyjnej i tym sposobem uniemożliwia przygotowanie projektu uchwały w sprawie wyboru członków organu spółki.

Mając na uwadze powyższe, w przypadku włączenia do porządku dziennego walnego zgromadzenia spraw wyboru członków rady nadzorczej spółki akcyjnej (pod warunkiem, że wybór członków rady nadzorczej takiej spółki odbywa się zgodnie z Ustawą i/lub statutem poprzez łączne głosowanie) akcjonariusze wnoszą propozycje do porządku dziennego w formie propozycji dotyczących nowych kandydatów do składu rady nadzorczej.

Propozycje akcjonariuszy uwzględnia się poprzez włączenie proponowanych kandydatów do ogólnej listy kandydatów  składu rady nadzorczej.

W obowiązującym prawie nie ogranicza się możliwości rozstrzygania spraw związanych z utworzeniem rady nadzorczej, wyznaczanie, lub zmianą jej składu ilościowego, a także wyboru lub zawieszenia pełnomocnictw członków rady nadzorczej na jednym walnym zgromadzeniu.

W przypadku, gdy na jednym walnym zgromadzeniu rozstrzygane są sprawy dotyczące utworzenia rady nadzorczej i sprawy dotyczące wyboru członków rady nadzorczej, akcjonariusz posiada prawo zaproponowania nieograniczonej ilości kandydatów do rady nadzorczej spółki akcyjnej w związku z  tym, że walne zgromadzenie spółki nie określiło ilościowego składu rady nadzorczej.

W przypadku, gdy na jednym walnym zgromadzeniu rozstrzygane są sprawy o zmianie ilości członków rady nadzorczej i sprawy wyboru członków rady nadzorczej, akcjonariusze mogą wnosić propozycje dotyczące nowych kandydatów do składu rady nadzorczej z uwzględnieniem ograniczeń określonych w ust. 1 art. 38 Ustawy.

W ust. 1 art. 43 Ustawy przewidziano, że głosowanie podczas walnego zgromadzenia spółki akcyjnej w sprawach porządku dziennego może odbywać się z wykorzystaniem biuletynów do głosowania (kart do głosowania).

W spółce, która publicznie rozmieściła akcje - głosowanie w sprawach porządku dziennego odbywa się wyłącznie przy pomocy biuletynów do głosowania (kart do głosowania).

W spółce z ilością akcjonariuszy – właścicieli prostych akcji spółki ponad 100 osób głosowanie w sprawach porządku dziennego odbywa się wyłącznie  przy pomocy biuletynów do głosowania.

Zarówno zasady łącznego głosowania jak również możliwość przekazania wszystkich głosów na jednego kandydata lub podziału ich między kilku kandydatów powodują konieczność wskazania wyników głosowania z podziałem na każdego kandydata.

Mając na uwadze jak wyżej, w spółce z ilością akcjonariuszy – właścicieli prostych akcji spółki ponad 100 osób i/lub w spółce, która dokonała publicznego rozmieszczenia akcji łączne głosowanie odbywa się przy pomocy biuletynów do głosowania.

We wszystkich innych przypadkach łączne głosowanie może odbywać się przy pomocy biuletynów do głosowania (kart do głosowania) lub w inny sposób zabezpieczający wskazanie wyników głosowania i możliwość ich potwierdzenia po walnym zgromadzeniu.

W ust. 2 art. 43 Ustawy przewidziano obowiązkowe dane i informacje, które powinien zawierać biuletyn do głosowania (karta do głosowania), w szczególności przewidziano, że w przypadku przeprowadzenia głosowania w sprawie wyboru członków rady nadzorczej spółki, biuletyn do głosowania (karta do głosowania) powinien zawierać nazwisko, imię, imię ojca kandydatów.

Zgodnie z pkt. 9 ust. 1 art. 2 Ustawy za łączne głosowanie uważa się głosowanie w czasie wyboru organów spółki, gdy ogólna ilość głosów akcjonariusza mnożona jest przez ilość członków wybieranego organu spółki akcyjnej, a akcjonariusz posiada prawo oddania wszystkich podliczonych w ten sposób głosów na jednego kandydata lub podzielenia ich między kilku kandydatów.

Mając na uwadze fakt, że łączne głosowane (a w szczególności możliwość przekazania wszystkich głosów na jednego kandydata lub ich podziału na kilku kandydatów i brak możliwości z góry określenia listy kandydatów, którzy mogą być wybrani do składu rady nadzorczej spółki akcyjnej) uniemożliwia przygotowanie projektu uchwały w sprawie wyboru członków rady nadzorczej, a także fakt, że do spraw porządku dziennego w sprawach wyboru członków rady nadzorczej poprzez łączne głosowanie akcjonariusze wnoszą propozycje nowych kandydatów do składu rady nadzorczej, a nie w formie projektu uchwały w tej sprawie, regulacje pkt. 3 (w części dotyczącej projektu uchwały) i pkt. 4 ust.2 art. 43 uniemożliwia umieszczenie ich w biuletynie do łącznego głosowania (karcie do łącznego głosowania).

Uwzględniając powyższe, biuletyn do głosowania (karta do głosowania) w sprawach wyboru członków rady nadzorczej poprzez łączne głosowanie obowiązkowo zawiera informacje przewidziane w pkt. 1 – 2, 3 (w części spraw wniesionych do głosowania), 5-6 ust.2 art.43 Ustawy (514-17) i ogólna listę kandydatów do składu rady nadzorczej z zaznaczeniem nazwiska, imion, imię ojca kandydatów.

Akcjonariusz przy łącznym głosowaniu wypełnia biuletyn (kartę) poprzez zaznaczenie ilości głosów, które przekazuje na kandydata (kandydatów, na których przekazuje własne głosy).

Mając na uwadze powyższe, podczas sporządzania protokołu podsumowującego łączne głosowanie w sprawie wyboru członków rady nadzorczej brak jest możliwości zastosowania regulacji pkt.3 ust.2 art.45 Ustawy, w związku z czym w protokole zaznacza się ogólną listę kandydatów do składu rady nadzorczej z ilością oddanych przez akcjonariuszy głosów na każdego z nich.

W ust. 4 art. 42 Ustawy przewidziano, że za wybranych do składu organu spółki akcyjnej uważa się kandydatów, którzy uzyskali największą ilość głosów wśród tych którzy otrzymali więcej niż 50% głosów.

Zgodnie z pkt. 17 ust.1 art. 2 Ustawy prosta ilość głosów to więcej niż 50% głosów akcjonariuszy uczestniczących w walnym zgromadzeniu.

W ust. 1 art. 42 Ustawy przewidziano, że jedna głosująca akcja daje akcjonariuszowi jeden głos do rozstrzygania każdych spraw wniesionych pod głosowanie przez walne zgromadzenie spółki akcyjnej, poza przeprowadzeniem łącznego głosowania

Zgodnie z ust. 3 art. 42 Ustawy uchwała walnego zgromadzenia spółki akcyjnej w sprawie wniesionej pod głosowanie podejmowana jest zwykłą większością głosów akcjonariuszy zarejestrowanych do udziału w walnym zgromadzeniu i będących właścicielami głosujących w tych sprawach akcji poza przypadkami, gdy prawem nie przewidziano inaczej.

Jak wynika z regulacji pkt. 9 ust. 1 art. 2, łączne głosowanie nie  odbywa się wg zasady „jedna głosująca akcja – jeden głos, lecz wg zasady „ogólna ilość głosujących akcji  należących do akcjonariusza  pomnożona przez ilość członków wybieranego organu spółki akcyjnej”.

Uwzględniając powyższe, regulacje ust. 4  art. 42 stosuje się podczas podejmowania uchwał o wyborze członków rady nadzorczej spółki akcyjnej, poza wyborem członków rady nadzorczej spółki akcyjnej poprzez łączne głosowanie.

W przypadku wyboru członków rady nadzorczej spółki akcyjnej poprzez łączne głosowanie za wybranych do rady nadzorczej uważa się tych kandydatów, którzy uzyskali największą ilość głosów akcjonariuszy.

W przypadku, gdy ilość głosów oddanych przez akcjonariusza (jego przedstawiciela) na kandydata (kandydatów) przewyższa ogólną ilość głosów którą posiada akcjonariusz podczas łącznego głosowania, to głosy akcjonariusza nie wlicza się przez komisję skrutacyjną przy podliczaniu głosów.

W przypadku, gdy ilość głosów oddanych przez akcjonariusza (jego przedstawiciela) na kandydata (kandydatów) jest niższa od ogólnej ilości głosów którą posiada akcjonariusz podczas łącznego głosowania, to komisja skrutacyjna  uwzględnia głosy akcjonariusza oddane na kandydata (kandydatów).

W przypadku, gdy w wyniku łącznego głosowania dotyczącego wyboru członków rady nadzorczej komisja skrutacyjna spółki akcyjnej ustali, że ilość kandydatów na członków rady nadzorczej, na których zostały oddane głosy akcjonariuszy jest mniejsza od określonego ilościowego składu rady nadzorczej, to uchwałę z wyników takiego łącznego głosowania uważa się za nie podjętą, a skład rady nadzorczej – za nie powołany.

W przypadku, gdy w wyniku łącznego głosowania ilość kandydatów, których uważa się za wybranych do składu rady nadzorczej przewyższa ustaloną ilosć członków danego organu w związku z czym dwóch lub więcej kandydatów zebrało jednakową ilość głosów i w wyniku takiego głosowania brak jest możliwości wskazania który z tych kandydatów uważa się za wybranego do składu rady nadzorczej, to uchwałę z wyników takiego łącznego głosowania uważa się za nie przyjętą, a skład rady nadzorczej – za niewybrany.

Przy łącznym głosowaniu członków rady nadzorczej uważa się za wybranych do jej składu, a radę nadzorczą uważa się za utworzoną wyłącznie pod warunkiem wyboru całego składu rady nadzorczej. Zgodnie z ust.2 art.6 Ustawy „O papierach wartościowych i rynku funduszy” (3480-15) akcja jest niepodzielna. Głos, który nadaje akcjonariuszowi głosująca akcja jest niepodzielny, dlatego też w przypadku, gdy akcjonariusz podczas wyboru rady nadzorczej poprzez łączne głosowanie oddaje własne głosy między kilku kandydatów, to może przekazać na każdego kandydata wszystkie posiadane głosy.

W ust. 7 art. 53 Ustawy przewidziano, że w przypadku, gdy ilość członków rady nadzorczej wynosi mniej niż połowa jej składu, spółka w terminie 3-ch miesięcy zobowiązana jest do zwołania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia w celu wyboru pozostałych członków rady nadzorczej a w przypadku wyboru członków rady nadzorczej poprzez łączne głosowanie – w celu wyboru całego składu rady nadzorczej.

W ust. 1 art. 57 Ustawy przewidziano, że walne zgromadzenie spółki akcyjnej może podjąć uchwałę o przedterminowym zakończeniu pełnomocnictw członków rady nadzorczej i jednocześnie dokonania wyboru nowych członków.

Przy czym, zgodnie z ust. 2 art. 57 Ustawy w przypadku, gdy wybór członków rady nadzorczej odbywa się poprzez łączne głosowanie, uchwała walnego zgromadzenia o przedterminowym zakończeniu pełnomocnictw może być podjęta wyłącznie wobec wszystkich członków rady nadzorczej.

W ust. 1 art. 57 Ustawy przewidziane są przypadki, gdy można  przed terminem zawiesić pełnomocnictwa członka rady nadzorczej bez uchwały walnego zgromadzenia.

Mając na uwadze powyższe w przypadku, gdy w Ustawie (514-17) i/lub w statucie spółki akcyjnej przewidziano, że wybór członków rady nadzorczej odbywa się poprzez łączne głosowanie, to w przypadku przedterminowego zakończenia pełnomocnictw członka (członków) rady nadzorczej bez uchwały walnego zgromadzenia, wybór nowego członka (członków) rady nadzorczej możliwy jest wyłącznie poprzez wybór całego składu rady nadzorczej poprzez łączne głosowanie.

 

Przewodniczący Komisji S. Petraszko