Rozdział III. Odrębne rodzaje zobowiązań - część 2 (art. 712 - Tytuł 58 art. 786)

Artykuł 712. Umowa dostawy

1. W umowie dostawy sprzedający (dostawca) prowadzący działalność przedsiębiorczą zobowiązuje się do przekazania w określonym terminie (terminach) towar na własność kupującego do wykorzystania w działalności przedsiębiorczej lub w innych celach nie związanych z osobistym, rodzinnym, domowym lub innym podobnym wykorzystaniem, a kupujący zobowiązuje się do przyjęcia towaru i zapłaty za niego określonej sumy pieniężnej.

2. W umowie dostawy stosuje się ogólne postanowienia o kupnie – sprzedaży, jeżeli w umowie, przepisami prawa lub z charakteru stosunków stron nie wynika inaczej.

3. Przepisami prawa mogą być przewidziane szczególne zasady zawierania i realizacji umów dostaw, w tym również umów dostaw towarów dla potrzeb państwowych.

1. W umowie kontraktacji produkcji rolnej wytwórca produkcji rolnej zobowiązuje sie wytworzyć określoną w umowie produkcję rolną i przekazać ją na własność przetwórcy (kontraktującemu) lub określonego przez niego odbiorcy, a kontraktujący zobowiązuje się do przyjęcia produkcji i zapłaty za nią określonej ceny zgodnie z warunkami umowy.

2. W umowie kontraktacji stosuje się ogólne postanowienia o kupnie – sprzedaży i postanowienia o umowie dostawy, jeżeli w umowie lub przepisami prawa nie przewidziano inaczej.

3. Przepisami prawa mogą być przewidziane szczególne zasady zawierania i realizacji umów kontraktacji produkcji rolnej.

§ 5. Dostarczanie energii i innych zasobów przez połączoną sieć

Artykuł 714. Umowa dostawy liniami energetycznymi i innymi połączonymi sieciami

1. W umowie dostawy liniami energetycznymi i innymi zasobami poprzez połączoną sieć jedna strona (dostawca) zobowiązuje się do dostawy drugiej stronie (konsumentowi, abonentowi) energii i innych zasobów przewidzianych w umowie, a konsument( abonent) zobowiązuje się do zapłaty wartości przyjętych zasobów i przestrzegać przewidzianych w umowie procedur ich wykorzystania, a także do zabezpieczenia bezpiecznej eksploatacji urządzeń energetycznych i innych.

2. W umowie dostawy zasobów energetycznych i innych poprzez połączoną sieć stosuje się ogólne postanowienia o kupnie – sprzedaży, postanowienia o umowie dostaw, jeżeli przepisami prawa lub z istoty stosunków stron nie wynika inaczej.

3. Przepisami prawa mogą być przewidziane szczególne zasady zawierania i realizacji umów dostaw zasobów energetycznych i innych.

Artykuł 715. Umowa barteru

1. W umowie barterowej (wymiany) każda ze stron zobowiązuje się do przekazania drugiej stronie na własność jeden towar w wymianie na inny towar.

2. Każda ze stron umowy barterowej jest sprzedającym tego towaru przekazanego w wymianie i kupującym towaru otrzymującego w zamian.

3. W umowie może być określona dopłata za towar o większej wartości za wymieniony towar o mniejszej wartości.

4. Prawo własności na wymienione towary przechodzi na strony jednocześnie po wykonaniu zobowiązań dotyczących przekazania majątku przez obie strony, w przypadku, gdy w umowie lub przepisami prawa nie przewidziano inaczej.

6. Przepisami prawa mogą być przewidziane szczególne zasady zawierania i realizacji umowy barterowej.

1. W umowie barteru stosuje się ogólne postanowienia o kupnie – sprzedaży, postanowienia o umowie dostawy, umowie kontraktacji lub inne umowy, których elementy zawierane są w umowie barteru, w przypadku, gdy odpowiadają istocie zobowiązania.

Artykuł 717. Umowa darowizny

1.W umowie darowizny jedna strona (darczyńca) przekazuje lub zobowiązuje się do przekazania drugiej stronie (obdarowującemu) bezpłatnie majątek (darowiznę) na własność.

2. Umowa określająca obowiązki dla obdarowanego dokonania na rzecz darczyńcy dowolnego działania majątkowego lub niemajątkowego charakteru nie jest umową darowizny.

Artykuł 718. Przedmiot umowy darowizny

1. Darowizną może być rzecz ruchoma, w tym również środki pieniężne i papiery wartościowe, a także rzeczy nieruchome.

2. Darowizną mogą być prawa majątkowe posiadane przez darczyńcę lub nabyte w przyszłości.

Artykuł 719. Forma umowy darowizny

1. Umowa darowizny dotycząca rzeczy do użytku osobistego i bytowego/społecznego może być zawarta w formie ustnej.

2. Umowa darowizny na rzecz nieruchomą zawierana jest w formie pisemnej i podlega potwierdzeniu notarialnemu.

3. Umowa darowizny prawa majątkowego i umowa z obowiązkiem przekazania darowizny w przyszłości zawierana jest w formie pisemnej. W przypadku nie zachowania formy pisemnej umowa jest nikczemną.

4. Umowa darowizny rzeczy ruchomych o szczególnej wartości zawierana jest w formie pisemnej. Przekazanie takiej rzeczy na podstawie umowy ustnej jest prawna, jeżeli sąd nie uzna że obdarowany pozyskał ją zgodnie z przepisami prawa.

5. Umowa darowizny papierów wartościowych na sumę przekraczającej 50-ciokrotną wysokość nieopodatkowanego minimum dochodów obywateli zawierana jest w formie pisemnej i podlega potwierdzeniu notarialnemu.

Artykuł 720. Strony w umowie darowizny

1. Stronami w umowie darowizny mogą występować osoby fizyczne, osoby prawne, państwo Ukraina, Autonomiczna Republika Krym, gromada terytorialna.

2. Rodzice (rodzice zastępczy), opiekunowie nie posiadają prawa do darowania majątku dzieci, podopiecznych.

3. Spółki przedsiębiorcze mogą zawierać umowy darowizny między sobą w przypadku, gdy prawo darowizny bezpośrednio zostało zawarte w dokumentach założycielskich darczyńcy. Niniejsze postanowienia nie dotyczą prawa osoby prawnej do zawierania umów datków.

4. Umowa darowizny w imieniu darczyńcy może być zawarta przez jego przedstawiciela. Pełnomocnictwo do zawarcia umowy darowizny w której nie określono imienia obdarowanego jest nikczemne.

Artykuł 721. Obowiązki obdarowanego

1. W przypadku, gdy darczyńcy wiadomo o wadach rzeczy stanowiących darowiznę lub jej szczególne właściwości mogą być niebezpieczne dla życia, zdrowia, majątku obdarowanego lub innych osób zobowiązany jest do powiadomienia o tym obdarowanego.

2. Darczyńca który wiedział o wadach lub szczególnych właściwościach podarowanej rzeczy i nie powiadomił o nich obdarowanego zobowiązany jest do pokrycia szkód wyrządzonych majątkowi i szkód wyrządzonych kalectwem innym uszkodzeniem zdrowia lub śmierci w wyniku zarządzania, bądź użytkowania darowizny.

Artykuł 722. Przyjęcie darowizny

1. Prawo własności obdarowanego do darowizny powstaje z chwilą jej przyjęcia.

2. Darczyńca przekazujący rzecz przedsiębiorstwu, organizacji transportu, łączności lub innej osobie do wręczenia jej obdarowanemu posiada prawo do odmowy przyjęcia umowy darowizny do chwili wręczenia rzeczy obdarowanemu.

3. W przypadku, gdy darowiznę przekazano obdarowanemu bez jego uprzedniej zgody, darowizna jest przyjęta w przypadku, gdy obdarowany niezwłocznie nie zgłosi odmowy jej przyjęcia.

4. Przyjęcie przez obdarowanego dokumentów potwierdzających prawo własności do rzeczy, innych dokumentów potwierdzających przynależność do obdarowanego przedmiotu umowy lub symboli rzeczy (kluczy, makiet itp.) jest przyjęciem darowizny.

Artykuł 723. Umowa darowizny z obowiązkowym przekazaniem darowizny w przyszłości

1. W umowie darowizny może być określony obowiązek darczyńcy do przekazania darowizny obdarowanemu w przyszłości w określonym czasie (terminie) lub w przypadku nastąpienia określonych okoliczności.

2. W przypadku nastąpienia czasu (terminu) lub określonej okoliczności przewidzianych w umowie darowizny z obowiązkiem przekazania darowizny w przyszłości, obdarowany posiada prawo do żądania od darczyńcy przekazania darowizny lub pokrycia jego wartości.

3. W przypadku, gdy do czasu (terminu) lub wystąpienia określonych okoliczności w umowie darowizny z obowiązkiem przekazania darowizny w przyszłości , darczyńca lub obdarowany umrze, umowa darowizny jest rozwiązana.

Artykuł 724. Jednostronna odmowa od umowy darowizny z obowiązkowym przekazaniem darowizny w przyszłości   

1. Darczyńca posiada prawo do odmowy przekazania darowizny w przyszłości, jeżeli po zawarciu umowy jego stan majątkowy uległ znacznemu pogorszeniu.  

2. Obdarowany posiada prawo w dowolnym czasie do chwili przyjęcia darowizny na podstawie umowy darowizny z obowiązkowym przekazaniem darowizny w przyszłości od odmowy jej przyjęcia.

Artykuł 725. Obowiązek obdarowanego na rzecz osoby trzeciej

1. W umowie darowizny może być określony obowiązek na obdarowanego dokonania określonych działań w przyszłości na rzecz osoby trzeciej lub powstrzymanie się od podejmowania działań ( przekazanie sumy pieniężnej, bądź innego majątku na własność, wypłaty renty pieniężnej, udzielenia prawa do dożywotniego użytkowania darowizny, bądź jej części , nie przedstawiania żądania do wysiedlenia osoby trzeciej itp.).

2. Darczyńca posiada prawo do żądania od obdarowanego wykonania nałożonego na niego obowiązku na rzecz osoby trzeciej.

W przypadku śmierci darczyńcy, ogłoszenia go za zmarłego, uznania za zaginionego bez wieści, bądź niezdolnego do wykonania obowiązku w stosunku do osoby trzeciej posiada prawo do żądania od obdaro-wanego osoba na rzecz której określono ten obowiązek.

Artykuł 726. Prawne skutki naruszenia przez obdarowanego spełnienia obowiązku w stosunku do osoby trzeciej

1. W przypadku naruszenia przez obdarowanego obowiązku na rzecz osoby trzeciej darczyńca posiada prawo do żądania zerwania umowy i zwrotu darowizny, a w przypadku, gdy taki zwrot jest niemożliwy – do pokrycia jej wartości.  

Artykuł 727. Zerwanie umowy darowizny na żądanie darczyńcy

1. Darczyńca posiada prawo do żądania zerwania umowy darowizny rzeczy nieruchomych, bądź innego szczególne wartościowego majątku, jeżeli obdarowany umyślnie popełnił przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu, własności darczyńcy, jego rodziców, małżonka lub dzieci.

W przypadku, gdy obdarowany dokonał umyślnego zabójstwa darczyńcy, spadkobiercy darczyńcy posiadają prawo do żądania zerwania umowy darowizny.

2. Darczyńca posiada prawo do zerwania umowy darowizny, w przypadku, gdy obdarowany stwarza zagrożenie bezpowrotnej utraty darowizny posiadającej dla darczyńcy dużą wartość niemajątkową.   

3. Darczyńca posiada prawo do żądania zerwania umowy darowizny, w przypadku, gdy na skutek niedbałego nastawienia obdarowanego do rzeczy stanowiącej historyczną, naukową, kulturalną wartość ta rzecz może byc zniszczona lub istotnie uszkodzona.

4. Darczyńca posiada prawo do żądania zerwania umowy darowizny jeżeli w chwili przedstawienia żądania darowizna jest zachowana.

5. W przypadku zerwania umowy darowizny obdarowany zobowiązany jest do zwrotu darowizny w naturze.

Artykuł 728. Przedawnienie zastosowania warunków dotyczących zerwania umowy darowizny

1. Przedawnienie dotyczące zerwania umowy darowizny wynosi 1 rok.

1. Datek jest darowizną rzeczy ruchomych i nieruchomych, a zwłaszcza pieniędzy i papierów wartościowych osobom wymienionym w ust. 1 art 720 niniejszego Kodeksu w celu osiągnięcia przez nich określonego wcześniej celu.

2. Umowa datku jest zawarta z chwilą przyjęcia datku.

3. W umowie datku stosuje się postanowienia o umowie darowizny, jeżeli przepisami prawa nie przewidziano inaczej.

Artykuł 730. Prawa darującego

1. Darujący posiada prawo do kontroli wykorzystywania datku zgodnie z celem określonym w umowie .

2. W przypadku, gdy wykorzystywanie datku zgodnie z przeznaczeniem okaże się niemożliwe, wykorzystywanie jej do innego przeznaczenia możliwe jest wyłącznie za zgodą darującego, a w przypadku jego śmierci , bądź likwidacji osoby prawnej – na podstawie orzeczenia sądu.

3. Otrzymujący datek lub jego następcy prawni posiadają prawo do żądania zerwania umowy , jeżeli datek wykorzystywany jest niegodnie z przeznaczeniem.

Tytuł 56. Renta

Artykuł 731. Umowa renty

1. W umowie renty jedna strona (otrzymujący rentę) przekazuje drugiej stronie (płatnikowi renty) na własność majątek, a płatnik renty w zamian zobowiązuje się do cyklicznej wypłaty otrzymującemu rentę w formie określonej sumy pieniędzy lub w innej formie.

2. W umowie renty może być przewidziany obowiązek do wypłaty renty bezterminowo (renta bezterminowa) lub w przez czas określony.

Artykuł 732. Forma umowy renty

1. Umowa renty zawierana jest w formie pisemnej.

2. Umowa renty podlega notarialnemu potwierdzeniu, a umowa o przekazaniu majątku nieruchomego za wypłatę renty podlega dodatkowo rejestracji państwowej.

Artykuł 733. Strony w umowie renty

1. Stronami w umowie renty mogą być osoby fizyczne lub prawne.

Artykuł 734. Przekazanie majątku za wypłatę renty 

1. W umowie renty może być przewidziane, że otrzymujący rentę przekazuje majątek na własność płatnika renty za opłatą lub bezpłatnie.

2. W przypadku, gdy w umowie renty określono, że otrzymujący rentę przekazuje na własność płatnika renty za opłatą w stosunkach stron dotyczących przekazania majątku stosuje się ogólne postanowienia o kupnie – sprzedaży, a w przypadku, gdy majątek przekazuje się bezpłatnie – postanowienia o umowie darowizny jeżeli to nie jest sprzeczne z istotą umowy renty.

Artykuł 735. Zabezpieczenie wypłaty renty

1. W przypadku przekazania gruntu lub innego majątku nieruchomego za wypłatę renty otrzymujący rentę nabywa prawa zastawu na ten majątek.

2. Płatnik renty posiada prawo wywłaszczania majątku przekazanego mu do wypłaty renty wyłącznie za zgodą otrzymującego rentę. 

W przypadku wywłaszczenia majątku nieruchomego innej osobie obowiązki płatnika renty przechodzą na ta osobę.

3. Wypłata renty może być zabezpieczona poprzez określenie obowiązku na płatnika renty do ubezpieczenia ryzyka nie wykonania przez niego własnych obowiązków wynikających z umowy renty.

Artykuł 736. Odpowiedzialność za przekroczenie wypłaty renty

1. Za przekroczenie wypłaty renty płatnik renty uiszcza otrzymującemu rentę procenty.

Artykuł 737. Forma i wysokość renty

1. Renta może być wypłacana w formie pieniężnej lub poprzez przekazanie rzeczy, wykonanie prac lub świadczenie usług. Forma wypłaty renty określona jest w umowie renty.

2. Wysokość renty określana jest w umowie. 

W przypadku, gdy otrzymujący rentę przekazał na własność płatnika renty kwotę pieniężna, wysokość renty określa się w wysokości obowiązującej stawki Narodowego Banku Ukrainy, jeżeli większa wysokość nie została określona w umowie renty.

Wysokość renty zmniejsza się zgodnie ze zmianami wysokości obowiązującej stawki Narodowego Banku Ukrainy, jeżeli inaczej nie przewidziano w umowie.

Artykuł 738. Termin wypłaty renty

1. Rentę wypłaca się po zakończeniu każdego kwartału kalendarzowego, jeżeli w umowie renty nie określono w umowie.

Artykuł 739. Prawo płatnika bezterminowej renty do odrzucenia umowy renty

1. Płatnik bezterminowej renty posiada prawo do odmowy od umowy renty.  

Warunek umowy zgodnie z którą płatnik bezterminowej renty nie może odmówić się od umowy renty jest nikczemnym. 

2. W umowie renty mogą być określone warunki przekazywania przez płatników bezterminowej renty rozwiązania umowy renty.

3. Umowa renty rozwiązywana jest po upływie trzech miesięcy od dnia otrzymania przez otrzymującego rentę pisemnej odmowy płatnika bezterminowej renty od realizacji umowy pod warunkiem dokonania całościowego rozliczenia między nimi.

Artykuł 740. Prawo otrzymującego bezterminową rentę do zerwania umowy renty

1. Otrzymujący bezterminową rentę posiada prawo do żądania zerwania umowy renty w przypadku, gdy:

1) płatnik bezterminowej renty przekroczył jej wypłatę więcej niż 1 rok;

2) płatnik bezterminowej renty przekroczył własne zobowiązania dotyczące zabezpieczenia wypłaty renty;

3) płatnik bezterminowej renty utracił płynność finansową lub powstały inne okoliczności świadczące o niemożliwości wypłaty przez niego renty w wysokości i terminach określonych w umowie.

2. Otrzymujący bezterminową rentę posiada prawo do żądania zerwania umowy renty także w innych przypadkach określonych w umowie renty.

Artykuł 741. Rozliczenia między stronami w przypadku zerwania umowy renty

1. W przypadku, gdy w umowie renty nie określono skutków prawnych zerwania umowy renty, rozliczenia prowadzone są w zależności od tego czy majątek został przekazany na własność płatnika renty za odpłatnością czy bezpłatnie.

2. W przypadku, gdy majątek został przekazany na własność płatnika renty bezpłatnie, w przypadku zerwania umowy renty otrzymujący rentę posiada prawo do żądania od płatnika renty wypłaty rocznej kwoty renty.

3. W przypadku, gdy majątek został przekazany na własność płatnika renty za odpłatnością, otrzymujący rentę posiada prawo do żądania od płatnika renty wypłaty rocznej sumy renty i wartości przekazanego majątku.

Artykuł 742. Ryzyko przypadkowego zniszczenia lub uszkodzenia majątku przekazanego na wypłatę bezterminowej renty

1. Ryzyko przypadkowego zniszczenia lub uszkodzenia majątku przekazanego bezpłatnie pod warunkiem wypłaty bezterminowej renty ponosi płatnik renty.

2. W przypadku przypadkowego zniszczenia lub uszkodzenia majątku przekazanego za wypłatę bezterminowej renty, płatnik posiada prawo do żądania odpowiednio rozwiązania zobowiązania dotyczącego wypłaty renty lub zmiany warunków jej wypłaty.

Artykuł 743. Ryzyko przypadkowego zniszczenia lub uszkodzenia majątku przekazanego na wypłatę renty na czas określony

1. W przypadku przypadkowego zniszczenia lub uszkodzenia majątku przekazanego na wypłatę renty na czas określony, płatnika renty nie zwalnia się od obowiązku jej wypłaty po zakończeniu terminu wypłaty na warunkach określonych w umowie renty.

Tytuł 57. Dożywotne utrzymanie (opieka)

Artykuł 744. Określenie umowy dożywotniego utrzymania (opieki)

1. W umowie dożywotniego utrzymania (opieki) jedna strona (przekazujący) przekazuje drugiej stronie (nabywcy) na własność budynek mieszkalny, mieszkanie lub ich część, inny majątek nieruchomy lub ruchomy posiadający znaczną wartość w zamian jego nabywca zobowiązuje się do zabezpieczenia oddającemu utrzymania i /lub dożywotniej opieki.

Artykuł 745. Forma umowy dożywotniego utrzymania (opieki)

1. Umowa dożywotniego utrzymania (opieki) zawarta jest w formie pisemnej i podlega notarialnemu potwierdzeniu.

2. Umowa dożywotniego utrzymania (opieki) w której przekazywany nabywcy na własność majątek nieruchomy podlega państwowej rejestracji.

Artykuł 746. Strony w umowie dożywotniego utrzymania (opieki)

1. Wywłaszczającym w umowie dożywotniego utrzymania (opieki) może być osoba fizyczna niezależnie od jej wieku i stanu zdrowia.

2. Nabywcą w umowie dożywotniego utrzymania (opieki) może być pełnoletnia osoba zdolna do czynności prawnych fizyczna lub osoba prawna.

3. W przypadku, gdy nabywcą jest kilka osób fizycznych, one stają się współwłaścicielami majątku przekazanego im na podstawie umowy dożywotniego utrzymania (opieki) na prawie wspólnej solidarnej własności.

W przypadku, gdy nabywca jest kilka osób, ich obowiązek przed wywłaszczającym jest solidarny.

4. Umowa dożywotniego utrzymania (opieki) może być zawarta przez wywłaszczającego na rzecz osoby trzeciej. 

Artykuł 747. Szczególne zasady zawierania umów dożywotniego utrzymania (opieki) dotyczącego majątku będącego wspólną własnością

1. Majątek stanowiący współwłasność na prawie wspólnej własności zwłaszcza majątek należący do współ-małżonka, może być wywłaszczony przez nich na podstawie umowy dożywotniego utrzymania (opieki).

W przypadku śmierci jednego ze współwłaścicieli majątku przekazanego przez nich na podstawie umowy dożywotniego utrzymania (opieki), zakres zobowiązania nabywcy odpowiednio ulega zmniejszeniu.

2. W przypadku, gdy wywłaszczającym jest jeden ze współwłaścicieli majątku należącego do nich na prawie wspólnej własności, umowa dożywotniego utrzymania (opieki) może być zawarta po określeniu części tego współwłaściciela ze wspólnej własności lub określenia między współwłaścicielami zasad użytkowania tym majątkiem.

Artykuł 748. Moment powstania u nabywcy prawa własności do majątku przekazanego na podstawie umowy dożywotniego utrzymania (opieki)

1. Nabywca staje się właścicielem majątku przekazanego mu na podstawie umowy dożywotniego utrzymania (opieki) zgodnie z art. 334 niniejszego Kodeksu.

Artykuł 749. Obowiązki nabywcy wynikające z umowy dożywotniego utrzymania ( opieki)

1. W umowie dożywotniego utrzymania (opieki) mogą być określone wszystkie rodzaje materialnego zabezpieczenia, a także wszystkie rodzaje opieki, które nabywca powinien zagwarantować wywłaszcza-jącemu.

2. W przypadku, gdy obowiązki nabywcy nie zostały konkretnie określone lub w przypadku powstania potrzeby zabezpieczenia wywłaszczającego innymi rodzajami zabezpieczenia materialnego i opieki spór rozstrzyga się zgodnie z zasadami sprawiedliwości i rozumności.  

3. Nabywca zobowiązany jest w przypadku śmierci wywłaszczającego do jego pochówku, również wówczas, gdy pochówek nie został przewidziany w umowie dożywotniego utrzymania (opieki).

W przypadku, gdy część majątku wywłaszczającego przeszła na jego spadkobierców, koszty pochówku dzielone są sprawiedliwie między nimi i nabywcą.

Artykuł 750. Obowiązek nabywcy zabezpieczenia wywłaszczającego w mieszkanie 

1. Nabywca może być zobowiązany do zabezpieczenia wywłaszczającego lub osobę trzecią w lokalu w budynku (mieszkaniu) przekazanym umową dożywotniego utrzymania (opieki).

W tym przypadku w umowie ma być konkretnie określona i część mieszkania w którym wywłaszczający ma prawo do zamieszkania.

Artykuł 751. Pieniężna wycena materialnego zabezpieczenia wywłaszczającego

1. Materialne zabezpieczenie które każdego miesiąca zobowiązany jest do przekazywania wywłaszczającemu podlega wycenie pieniężnej. Taka wycena podlega indeksacji według trybu określonego przepisami prawa.

Artykuł 752. Zamiana nabywcy w umowie dożywotniego utrzymania (opieki) 

1. W przypadku braku możliwości dalszego wykonania przez osobę fizyczną obowiązku nabywcy na podsta-wie umowy dożywotniego utrzymania (opieki) z powodów posiadających istotne znaczenie, obowiązki nabywcy mogą być przekazane za zgodą wywłaszczającego członkowi rodziny nabywcy lub za ich zgodą innej osobie.

2. Odmowa ze strony wywłaszczającego do wyrażenia zgody na przekazanie obowiązków nabywcy zgodnie z umową dożywotniego utrzymania (opieki) innej osobie może być zaskarżona do sądu. W tym przypadku sąd bierze pod uwagę trwałość wykonania umowy i inne okoliczności mające istotne znaczenie.

Artykuł 753. Wymiana majątku przekazanego nabywcy na podstawie umowy dożywotniego utrzymania (opieki)

1. Nabywca i wywłaszczający mogą porozumieć się o wymianie rzeczy przekazanej na podstawie umowy dożywotniego utrzymania (opieki).

W tym przypadku zakres obowiązków nabywcy może być za zgodą stron zmieniony lub pozostawiony bez zmian.

Artykuł 754. Zabezpieczenie wykonania umowy dożywotniego utrzymania ( opieki)

1. Nabywca do chwili śmierci wywłaszczającego nie osiada prawa do sprzedaży, darowania, zamiany majątku przekazanego na podstawie umowy dożywotniego utrzymania (opieki), zawierania umów zastawu, przekazywania na własność innej osobie na podstawie innej czynności prawnej.

2. Z majątku przekazanego na podstawie umowy dożywotniego utrzymania (opieki) nie może być prowadzona za życia wywłaszczającego egzekucja.

3. Utrata (zniszczenie), uszkodzenie majątku przekazanego nabywcy , nie stanowi podstawy do rozwiązania, bądź zmniejszenia zakresu jego obowiązków w stosunku do wywłaszczającego.

Artykuł 755. Rozwiązanie umowy dożywotniego utrzymania (opieki) 

1. Umowa dożywotniego utrzymania (opieki) może być rozwiązania na podstawie orzeczenia sądu:

1) na żądanie wywłaszczającego lub osoby trzeciej na rzecz której została zawarta w przypadku nie wykonywania lub nienależytego wykonywania przez nabywcę obowiązków niezależnie od jego winy;

2) na żądanie nabywcy.

2. Umowa dożywotniego utrzymania (opieki) ulega rozwiązaniu z chwilą śmierci wywłaszczającego.

Artykuł 756. Skutki prawne zerwania umowy dożywotniego utrzymania (opieki)

1. W związku z zerwaniem umowy dożywotniego utrzymania (opieki) na skutek nie wykonania lub nienależytego wykonania przez nabywcę obowiązków wynikających z umowy. Wywłaszczający nabywa prawa własności do majątku wcześniej przekazanego i żądania jego zwrotu.

W tym przypadku koszty poniesione przez nabywcę na utrzymanie i /lub opiekę nad wywłaszczającym nie podlegają zwrotowi.  

2. W przypadku zerwania umowy w związku z niemożliwością jej dalszego wykonania przez nabywcę z przyczyn mających istotne znaczenie , sąd może pozostawić prawo własności nabywcy do części majątku z uwzględnieniem czasu w którym należycie wykonywał obowiązki wynikające z umowy.

Artykuł 757. Skutki prawne śmierci nabywcy

1. Obowiązki nabywcy wynikające z umowy dożywotniego utrzymania (opieki) przechodzą na tych spadkobierców na których przeszło prawo własności do majątku przekazanego przez wywłaszczającego.

W przypadku, gdy spadkobierca zgodnie z testamentem odmówił przyjęcia majątku przekazanego przez wywłaszczającego, prawo własności na ten majątek może przejść na spadkobiercę przewidzianego prze-pisami prawa. 

2. W przypadku, gdy nabywca nie posiada spadkobierców lub spadkobiercy nie przyjęli majątku przekazanego przez wywłaszczającego, wywłaszczający posiada prawo własności do tego majątku. W tym przypadku umowa dożywotniego utrzymania (opieki) ulega rozwiązaniu. 

Artykuł 758. Skutki prawne likwidacji osoby prawnej – nabywcy

1. W przypadku, gdy osoba prawna – nabywca uległa likwidacji ze wskazaniem następcy prawnego, prawa i obowiązki wynikające z umowy dożywotniego utrzymania (opieki) przechodzą na następcę prawnego.

2. W przypadku likwidacji osoby prawnej – nabywcy prawo własności do majątku przekazanego na podstawie umowy dożywotniego utrzymania ( opieki) przechodzi do wywłaszczającego.

W przypadku, gdy w wyniku likwidacji osoby prawnej – nabywcy ,majątek przekazany na podstawie umowy dożywotniego utrzymania (opieki) został przekazany jej założycielowi (uczestnikowi), prawa i obowiązki nabywcy wynikające z umowy dożywotniego utrzymania (opieki) przechodzą na założyciela (uczestnika).

Tytuł 58. Najem (dzierżawa)

§ 1. Ogólne postanowienia o najmie (dzierżawa)

Artykuł 759. Umowa najmu

1. W umowie najmu (dzierżawy) wynajmujący przekazuje lub zobowiązany jest do przekazania najemcy majątek do użytkowania za odpłatnością na określony czas.

2. Przepisami prawa mogą być przewidziane szczególne zasady zawierania i realizacji umów najmu (dzierżawy).

Artykuł 760. Przedmiot umowy najmu

1. Przedmiotem umowy najmu może być rzecz określona indywidualnymi cechami i zachowująca własny pierwotny wygląd na wskutek wielokrotnego użytkowania (rzecz niespożywcza).

Przepisami prawa mogą być określone rodzaje majątku który nie może być przedmiotem umowy najmu.

2. Przedmiotem umowy najmu mogą być prawa majątkowe.

3. Szczególne zasady najmu wyodrębnionych rodzajów majątku określa niniejszy Kodeks i inne przepisy prawa.

Artykuł 761. Prawo przekazania majątku w najem

1. Prawo do przekazania majątku w najem posiada właściciel rzeczy lub osoba do której należą prawa majątkowe.

2. Wynajmującym może być również osoba upoważniona do zawarcia umowy najmu.

Artykuł 762. Opłata za użytkowanie majątku

1. Za korzystanie z majątku od najemcy pobierana jest opłata której wysokość określa umowa najmu.

W przypadku, gdy wysokość opłaty nie została określona w umowie, określana jest z uwzględnieniem użytecznej jakości i innych okoliczności mających istotne znaczenie.

2. Opłata za użytkowanie majątku może być wnoszona według wyboru stron w formie pieniężnej lub naturalnej. Forma zapłaty za użytkowanie majątku określana jest w umowie najmu.

3. W umowie lub przepisami prawa może być przewidziana cykliczna kontrola, zmiana (indeksacja) wysokości opłaty za użytkowanie majątku.   

4. Najemca posiada prawo do żądania zmniejszenia opłat, jeżeli zaistniały okoliczności za które nie ponosi odpowiedzialności, a możliwości użytkowania majątkiem istotnie uległy zmniejszeniu. 

5. Opłata za użytkowanie majątku wnoszona jest miesięcznie, jeżeli w umowie nie przewidziano inaczej.

6. Najemcę zwalnia się od opłat za cały okres w którym majątek nie mógł być wykorzystywany ze względu na okoliczności za które nie ponosi odpowiedzialności.

Artykuł 763. Termin umowy najmu.

1. Umowę najmu zawiera się na czas określony w umowie.

2. W przypadku, gdy okres najmu nie został określony, umowę najmu uważa się za zawartą na czas nieokreślony.

Każda ze stron umowy najmu zawartej na czas nieokreślony może byc w dowolnym czasie rozwiązana, pisemnie informując o tym druga stronę w terminie 1 miesiąca od dnia rozwiązania umowy, a w przypadku najmu majątku nieruchomego - 3 miesiące. W umowie lub przepisami prawa może być przewidziany inny termin dla uprzedzenia o zerwaniu umowy najmu zawartej na czas nieokreślony. 

3. Przepisami prawa mogą być przewidziany maksymalny (graniczny) czas umów najmu wyodrębnionych rodzajów majątku.

W przypadku, gdy do chwili upływu określonego przepisami prawa maksymalnego czasu najmu , żadna ze stron nie rozwiązała umowy zawartej na czas nieokreślony, umowa ulega rozwiązaniu z upływem maksy-malnego czasu umowy.

Umowa najmu, termin której przekracza określony przepisami prawa termin maksymalny, uważa się za zawartą na czas odpowiadający maksymalnemu.

Artykuł 764. Skutki prawne przedłużenia użytkowania majątku po zakończeniu okresu umowy najmu

1. W przypadku, gdy najemca przedłuża użytkowanie majątku po zakończeniu czasu umowy najmu przy braku sprzeciwu wynajmującego w terminie 1 miesiąca umowę uważa się za przedłużoną na czas określony wcześniej w umowie.

Artykuł 765. Przekazanie majątku najemcy    

1. Wynajmujący zobowiązany jest do przekazania najemcy majątek do użytkowania bezzwłocznie lub w terminie określonym w umowie najmu.

Artykuł 766. Skutki prawne nie przekazania majątku najemcy

1. W przypadku, gdy wynajmujący nie przekaże najemcy majątku, najemca posiada prawo według własnego uznania do:   

1) żądania od wynajmującego przekazania majątku i pokrycia strat wyrządzonych przetrzymaniem;

2) rozwiązania umowy najmu i do żądania pokrycia wyrządzonych szkód.

Artykuł 767. Jakość rzeczy przekazanej w najem

1. Wynajmujący zobowiązany jest do przekazania najemcy rzecz w całości i w stanie odpowiadającym wa-runkom umowy najmu i jego przeznaczeniem.

2. Wynajmujący zobowiązany jest uprzedzenia najemcy o znanych mu szczególnych właściwościach i wadach rzeczy, które mogą być niebezpieczne dla życia zdrowia, majątku najemcy lub innych osób lub do naprawy uszkodzonej rzeczy w czasie użytkowania.

3. Najemca zobowiązany jest w obecności wynajmującego sprawdzić sprawność rzeczy. W przypadku, gdy najemcy w chwili przekazania rzeczy w użytkowanie nie przekonał się o jej sprawności, rzecz uważa się za przekazana w należytym stanie.

Artykuł 768. Gwarancja jakości rzeczy przekazanej w najem 

1. Wynajmujący może gwarantować jakość rzeczy przez cały okres umowy najmu.

2. W przypadku, gdy rzecz została przekazana najemcy z gwarancją jakości zostały wykryte wady utrudniające je wykorzystywanie zgodnie z warunkami umowy, najemca posiada prawo według własnego uznania do:

1) wymiany rzeczy, jeżeli jest to możliwe;

2) odpowiedniego zmniejszenia wysokości opłaty za użytkowanie rzeczy;

3) bezpłatnego usunięcia wad rzeczy lub pokrycie kosztów związanych z ich usunięciem;

4) rozwiązanie umowy i pokrycie wyrządzonych strat.

Artykuł 769. Prawa osób trzecich do rzeczy przekazanej w najem

1. Przekazanie rzeczy w najem nie rozwiązuje i nie zmniejsza praw do rzeczy osobom trzecim, a zwłaszcza prawa do zastawu.

2. W trakcie zawarcia umowy najmu wynajmujący zobowiązany jest do poinformowania najemcy o wszyst-kich prawach osób trzecich do rzeczy przekazywanej w najem. W przypadku, gdy wynajmujący nie powiadomił najemcę o wszystkich prawach osób trzecich do rzeczy przekazywanej w najem, najemca posiada prawo żądania zmniejszenia wysokości opłat za użytkowanie rzeczą lub zerwania umowy i pokrycia strat. 

Artykuł 770. Następstwa prawne w przypadku zmiany właściciela rzeczy przekazanej w najem

1. W przypadku zmiany właściciela rzeczy przekazanej w najem, wszelkie prawa i obowiązki wynajmującego przechodzą na nowego właściciela.

2. Strony mogą przewidzieć w umowie najmu, że w przypadku wywłaszczenia przez wynajmującego rzeczy, umowa najmu zostaje rozwiązana.

Artykuł 771. Ubezpieczenie rzeczy przekazanej w najem

1. Przekazanie w najem rzeczy ubezpieczonej przez wynajmującego, nie rozwiązuje wazności umowy ubezpieczenia. 

2. W umowie lub przepisami prawa może być przewidziany obowiązek dla najemcy do zawarcia umowy ubezpieczenia na rzecz przekazywaną w najem. 

Artykuł 772. Ryzyko przypadkowego zniszczenia lub uszkodzenia rzeczy

1. Najemca zatrzymujący zwrot rzeczy wynajmującemu, ponosi ryzyko jej przypadkowego zniszczenia lub uszkodzenia.

Artykuł 773. Użytkowanie rzeczy przekazanej w najem

1. Najemca zobowiązany jest do korzystania rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem i warunkami umowy.

2. W przypadku, gdy najemca użytkuje rzecz przekazaną w najem niezgodnie z jej przeznaczeniem lub nie przestrzegając warunków umowy najmu, wynajmujący posiada prawo do żądania zerwania umowy i po-krycia strat.

3. Najemca posiada prawo do zmiany stanu rzeczy przekazanej w najem wyłącznie za zgodą wynajmującego.

Artykuł 774. Podnajem

1. Przekazanie przez najemcę rzeczy w użytkowanie innej osobie (podnajem) dopuszcza się wyłącznie za zgodą wynajmującego, jeżeli w umowie lub przepisami prawa nie przewidziano inaczej.

2. Umowa podnajmu nie może być dłuższa od okresu umowy najmu.

3. W umowie podnajmu stosuje się postanowienia umowy najmu.

Artykuł 775. Prawo własności na płody, produkcję, dochody uzyskane w związku z użytkowaniem rzeczy przekazanej w najem

1. Najemcy przysługują prawa własności na płody, produkcję, dochody uzyskane w wyniku użytkowania rzeczy przekazanej w najem.

Artykuł 776. Remont rzeczy przekazanej w najem

1. Bieżący remont rzeczy przekazanej w najem przeprowadza najemca na koszt własny, jeżeli w umowie lub przepisami prawa nie przewidziano inaczej.

2. Remont kapitalny rzeczy przekazanej w najem przeprowadza wynajmujący na koszt własny, jeżeli w umowie lub przepisami prawa nie przewidziano inaczej.

Remont kapitalny przeprowadza się w terminie określonym w umowie. W przypadku, gdy termin nie został określony w umowie lub wynika z potrzeby jego przeprowadzenia może być przeprowadzony w rozumnym terminie.

3. W przypadku, gdy wynajmujący nie przeprowadził remontu kapitalnego rzeczy utrudniając jej wykorzystanie zgodnie z przeznaczeniem i warunkami umowy, najemca posiada prawo do:

1) wyremontowania rzeczy zaliczając wartość remontu w wartość opłat za użytkowanie rzeczy lub żądania pokrycia kosztów remontu;

2) żądania zerwania umowy i pokrycia poniesionych strat.

Artykuł 777. Prawo pierwszeństwa najemcy

1. Najemca należycie wypełniający własne obowiązki zgodnie z umowa najmu, po upływie okresu umowy posiada prawo pierwszeństwa do zawarcia umowy najmu na nowy okres. 

Najemca zamierzający skorzystać z prawa pierwszeństwa do zawarcia nowej umowy, zobowiązany jest do powiadomienia o tym wynajmującego przed upływem terminu umowy najmu, a w przypadku, gdy termin najmu nie został zwarty w umowie – w rozumnym terminie.

Nowe warunki umowy najmu określa się za porozumieniem stron. W przypadku nie osiągnięcia porozumienia dotyczącego wysokości opłat i innych warunków umowy prawo pierwszeństwa najemcy do zwarcia umowy ulega rozwiązaniu.

2. Najemca należycie wykonujący własne obowiązki wynikające z umowy najmu, w przypadku sprzedaży rzeczy przekazanej mu w najem, posiada prawo pierwszeństwa do jej zakupu.

Artykuł 778. Ulepszanie przez najemcę rzeczy przekazanej w najem

1. Najemca może ulepszać rzecz stanowiącą przedmiot umowy najmu wyłącznie za zgodą wynajmującego.

2. W przypadku, gdy ulepszenie może być wyodrębnione od rzeczy bez jej uszkodzenia, najemca posiada prawo do jej wyłączenia.

3. W przypadku gdy ulepszenie rzeczy wykonano za zgodą wynajmującego, najemca posiada prawo do zwrotu wartości poniesionych strat lub do zaliczenia ich wartości na rzecz opłaty za użytkowanie rzeczy.

4. W przypadku, gdy w wyniku ulepszenia wykonanego za zgodą wynajmującego, stworzono nową rzecz, najemca staje się jej współwłaścicielem. Część najemcy w prawie własności odpowiada wartości jego kosztów poniesionych na ulepszenie rzeczy, jeżeli w umowie lub przepisami prawa nie przewidziano inaczej.

5. W przypadku, gdy najemca bez zgody wynajmującego wykonał ulepszenia, które nie można wyodrębnić bez szkody dla rzeczy, nie posiada prawa do zwrotu jego wartości.

Artykuł 779. Skutki pogorszenia rzeczy przekazanej w najem

1. Najemca zobowiązany jest do usunięcia pogorszenia rzeczy spowodowanej jego winą. 

2. W przypadku braku możliwości odnowienia rzeczy wynajmujący posiada prawo do żądania zwrotu wyrządzonych strat.

3. Najemca nie odpowiada za pogorszenie rzeczy w wyniku normalnego jej zniszczenia lub niedopatrzenia wynajmującego.

Artykuł 780. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone w wyniku użytkowania rzeczy przekazanej w najem

1. Szkody wyrządzone osobom trzecim w wyniku użytkowania rzeczy przekazanej w najem, pokrywane są według zasad ogólnych przez najemcę.

2. Szkody wyrządzone w wyniku użytkowania rzeczy przekazanej w najem pokrywa wynajmujący, jeżeli zostanie udowodnione , że szkody powstały w wyniku szczególnych właściwości lub wad rzeczy o których istnieniu najemca nie został przez wynajmującego poinformowany, o których nie wiedział i nie mógł wiedzieć.

Umowa najmu o zwolnieniu wynajmującego z odpowiedzialności za szkody wyrządzone w wyniku szczególnych właściwości, bądź wad rzeczy o których istnieniu najemca nie został poinformowany przez wynajmującego i o których nie wiedział lub nie mógł wiedzieć jest nikczemną.

Artykuł 781. Rozwiązanie umowy najmu

1. Umowę najmu rozwiązuje się w przypadku śmierci osoby fizycznej – najemcy, jeżeli w umowie lub przepisami prawa nie przewidziano inaczej. 

2. Umowę najmu rozwiązuje się w przypadku likwidacji osoby prawnej, będącej najemcą lub wynajmującym.

Artykuł 782. Prawo wynajmującego do rozwiązania umowy najmu

1. Wynajmujący posiada prawo do wypowiedzenia umowy najmu i żądania zwrotu rzeczy, w przypadku, gdy najemca nie wnosi opłat za użytkowanie rzeczy przez okres trzech kolejnych miesięcy.

2. W przypadku wypowiedzenia przez wynajmującego umowy najmu, umowę uważa się za zerwana z chwilą otrzymania przez najemcę powiadomienia o wypowiedzeniu umowy najmu.

Artykuł 783. Zerwanie umowy najmu na żądanie wynajmującego

1. Wynajmujący posiada prawo do zerwania umowy najmu w przypadku, gdy:

1) najemca wykorzystuje rzecz niezgodnie z warunkami umowy lub przeznaczeniem rzeczy;

2) najemca bez zgody wynajmującego przekazał rzecz w użytkowanie innej osobie;

3) najemca własnym niedbalstwem stwarza zagrożenie uszkodzenia rzeczy;

4) najemca nie przystąpił do przeprowadzenia kapitalnego remontu rzeczy, jeżeli taki obowiązek był nałożony na najemcę.

Artykuł 784. Zerwanie umowy najmu na żądanie najemcy

1. Najemca posiada prawo do żądania zerwania umowy najmu w przypadku, gdy:

1) wynajmujący przekazał w użytkowanie rzecz której jakość nie odpowiada warunkom umowy i przeznaczeniu rzeczy;

2) wynajmujący nie wykonuje własnego obowiązku dotyczącego przeprowadzenia remontu kapitalnego rzeczy.

Artykuł 785. Obowiązki najemcy w przypadku rozwiązania umowy najmu .

1. W przypadku rozwiązania umowy najmu najemca zobowiązany jest niezwłocznie zwrócić wynajmującemu rzecz w stanie w którym została przez niego otrzymana z uwzględnieniem naturalnego zużycia lub w stanie w jakim został zawarty w umowie.

2. W przypadku, gdy najemca nie wykonuje obowiązku dotyczącego zwrotu rzeczy, wynajmujący posiada prawo do żądania od najemcy zapłaty kary w podwójnej wysokości opłaty za użytkowanie rzeczy za okres przekroczenia terminu zwrotu.

Artykuł 786. Przedawnienie roszczeń wynikających z umowy najmu

1. Roszczenia o wypłatę szkód wyrządzonych w wyniku uszkodzenia rzeczy przekazanej w najem najemcy, a także o pokrycie kosztów związanych z ulepszeniem rzeczy przedawniają się z upływem roku.

2. Bieg przedawnienia roszczeń ze strony wynajmującego rozpoczyna się z chwilą zwrotu przez najemcę rzeczy, a roszczeń ze strony najemcy z chwilą zerwania umowy najmu.